سفارش تبلیغ
صبا ویژن

زنان فضانورد

صفحه خانگی پارسی یار درباره

پگی ویتسون فرمانده جزیره تنها

    نظر

پگی آنت ویتسون، که متولد 9 فوریه 1960 است، یکی از بیشترین رکوردهای اقامت در فضا را در کارنامه دارد. پگی برای بار نخست به عنوان یکی از خدمه پنجم ایستگاه بین‌المللی فضایی به مدار زمین رفت و در ایستگاه بین‌المللی فضایی ساکن شد؛ اما تجربه بالای او و رکورد طولانی او در راهپیمایی‌های فضایی و مهارت‌هایش باعث شد تا بار دیگر همراه خدمه 16 ام ایستگاه فضایی به مدار زمین برود و بتواند فرماندهی ایستگاه فضایی را به عهده بگیرد و این، اولین باری بود که فرماندهی این ایستگاه به عهده یک زن قرار گرفت. طی ماموریت120 STS- و در حالی که شاتل فضایی با فرماندهی پام ملروی رهبری می‌شد، برای اولین بار در تاریخ، همزمان فرماندهی ایستگاه و شاتل به عهده زنان بود.


ایلین کالینز فرمانده پیشگام

    نظر
ایلین ماریا کالینز در 19 نوامبر 1956 در نیویورک به دنیا آمد. او یکی از پرافتخارترین زنان فضانورد تاریخ به شمار می‌رود. ایلین نه‌تنها نخستین زن خلبان شاتل‌های فضایی و فرمانده ماموریت‌های شاتل بود که پس از تراژدی سقوط شاتل فضایی کلمبیا و در حالی که ناسا حدود 2 سال پرواز شاتل‌ها را به حالت تعلیق درآورده بود، برای فرماندهی ماموریت بازگشت شاتل‌ها به مدار زمین انتخاب شد تا نه‌تنها او نخستین فرمانده زن شاتل‌های فضایی شود که یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین ماموریت‌های فضایی تاریخ ناسا را فرماندهی کند؛ ماموریتی که در تمام مدت چتری از تشویش و دلهره و اضطراب بر آن سایه انداخته بود چراکه شاتل‌ها پس از تغییرات زیاد پس از 2 سال به فضا می‌رفتند و برخورد قطعه‌ای از پوشش تانک اصلی سوخت به زیر بال شاتل در تمام مدت ماموریت، احتمال تکرار حادثه مشابه کلمبیا را افزایش می‌داد؛ ولی ایلین کالینز، توانست ماموریت را با موفقیت رهبری کند. ایلین کالینز برای نخستین بار در سال 1995 در ماموریت63 STS- و با شاتل فضایی دیسکاوری به فضا رفت و در همین ماموریت خلبانی شاتل را به عهده گرفت. در این ماموریت شاتل به ایستگاه فضایی میر ملحق شد. در ماموریت84 STS-، بار دیگر ایلین کالینز خلبان شاتل شد و سرانجام در ماموریت‌ 93STS- فرماندهی شاتل فضایی کلمبیا را قبول کرد که طی آن تلسکوپ فضایی پرتو X چاندرا در مدار زمین قرار گرفت. او در آخرین پروازش فرماندهی ماموریت بازگشت به پرواز شاتل‌های ناسا را در ماموریت114 STS- به عهده گرفت و پس از پایان آن از ناسا استعفا کرد تا بیشتر به فعالیت‌های اجتماعی و خانواده‌اش بپردازد. کالینز علاوه بر دریافت عالی‌ترین نشان‌های افتخار، در کل مدت 38 روز و 8 ساعت و 10 دقیقه را در فضا سپری کرد. او در آخرین پروازش در ارتباط ویدیویی مستقیم با نخست‌وزیر ژاپن، به او گفت: آقای نخست‌وزیر از بار اولی که فضا آمده‌ام تا امروز چهره سیاره ما دگرگون شده است. اگر امروز فکری به حال سیاره‌مان نکنیم، آینده‌ای نخواهیم داشت.

سالی راید زنان آمریکایی را به فضا میبرد

    نظر
سالی کریتین راید در 26 می ‌1951 به دنیا آمد و در رشته فیزیک تحصیلات عالی خود را انجام داد. زمانی که ناسا سرانجام تسلیم مبارزات زنان برای مشارکت در برنامه‌های فضایی شده بود، سالی یکی از 8 هزار و 900 نفری بود که به دعوت ناسا برای برنامه فضایی زنان پاسخ داد و پس از چندین مرحله آزمون‌های مختلف در سال 1978 به ناسا پیوست. پس از طی دوره‌های تمرینی فشرده، سالی راید آماده بود تا در برنامه فضایی شرکت کند. در دومین و سومین پرواز شاتل هاف سالی مسوول ارتباطات با شاتل‌ها در مرکز کنترل پرواز بود و سرانجام در روز 18 ژوئن 1983 او قدم به کابین شاتل فضایی چلنجر گذاشت تا در هفتمین پرواز شاتل‌های فضایی عنوان نخستین زن فضانورد آمریکایی و سومین زن فضانورد جهان را از آن خود کند. جالب این است که در 2 دهه‌ای که تا آن زمان از حضور زنان در فضا می‌گذشت، تنها 2 زن پیش از سالی به فضا رفته بودند. اما پرواز سالی راید با شاتل‌های فضایی و باز شدن درهای برنامه فضایی ناسا به روی زنان این روند را سرعت بخشید به طوری که در 25 سال بعد 37 زن دیگر به فضا سفر کردند.

سالی راید در مجموع 2 ماموریتی که به فضا سفر کرد 14 روز و 7 ساعت و 46 دقیقه را در مدار زمین به سر برد.

اسویتلنا ساویتکا نخستین پیاده روی زنانه در فضا

    نظر

اسویتلنا، در 18 آگوست 1948 در مسکو به دنیا آمد. او 15 ساله بود که مردم زمین پرواز والنتینا ترشکوا به مدار زمین را جشن گرفتند. اسویتلنا که آموزش‌های خلبانی دیده بود، در سال 1980 وارد برنامه فضایی شوروی شد و در 34 سالگی از مرزهای فضا گذشت. او اگرچه 19 سال پس از والنتینا به مدار می‌رفت، اما دومین فضانورد زن شوروی‌ها به شمار می‌رفت و شاید هیچ‌گاه خود او هم زمانی که پرواز ترشکوا را تماشا می‌کرد تصور نمی‌کرد عنوان دومین کیهان‌نورد زن شوروی را از آن خود کند. او اولین پرواز خود را با سایوز 7 T در سال 1982 انجام داد؛ اما بر خلاف ترشکوا باز هم عازم فضا شد. اسویتلنا در 25 جولای سال 1984 و در حالی که در ایستگاه فضایی سالیوت حضور داشت، لباس فضایی خود را به تن کرد تا نام خود را در کتاب تاریخ عصر فضا ثبت کند. زمانی که محفظه‌های هوابند باز شدند، اسویتلنا ساویتکایا نخستین زن زمینی شد که در فضا راهپیمایی می‌کرد. او 3 ساعت و 35 دقیقه را بیرون از سالیوت سپری کرد و در کل ماموریت‌هایش 19 روز و 17 ساعت و 6 دقیقه را در فضا سپری کرد. همتای امریکایی او کاترین دوایر سولیوان بود که در سال 1984 نخستین زن آمریکایی لقب گرفت که در فضا راهپیمایی نمود.


راه دشوار زنان به دشت ستارهها

    نظر

در سال 1957 که ماهواره کوچک اسپوتنیک ‌ 1 در مدار زمین قرار گرفت، عصر فضا با امیدهای فراوانی آغاز شد؛ امیدهایی که به دوران کودکی بشر بازمی‌گشت و انسان در نیمه قرن بیستم خود را در آستانه دروازه‌های فضا می‌دید. یوری گاگارین زمانی که به سلامت از مدار زمین به سیاره مادریش برگشت، همگان تسیلوفسکی را به یاد آوردند که می‌گفت: «زمین گهواره بشریت است، اما هیچ انسانی را نمی‌توان در گهواره نگاه داشت.» و احساس کردند که زمان سفر از سیاره مادری فرا رسیده است.

اما راه سفر به فراسوی مرزهای فضا، راه آسانی نیست و  انسان بهای مادی و معنوی فراوانی را برای تحقق این رویا پرداخته است. در این میان زنان راه دشوارتری برای سفر به فضا را سپری کردند. اگرچه در شوروی خیلی زود والنتینا ترشکوا به مدار زمین رفت، اما در ایالات متحده 20 سال پس از ترشکوا بود که سالی راید به عنوان اولین زن فضانورد امریکایی به فضا رفت. برخی از مردم گمان می‌کنند زنان برای ورود به عرصه فضا در دیگر کشورها و بخصوص در ایالات متحده راه آسانی را پشت سر گذاشته‌اند، اما شاید جالب باشد بدانید در قوانین فضانوردی آمریکا، مرد بودن یکی از شرایط اصلی فضانورد شدن بود و مبارزه‌ای طولانی از سوی زنان صورت گرفت تا سرانجام امکان و بعدها ضرورت سفر فضانوردان زن به فراسوی مدار زمین پذیرفته شود. این سفر اگر چه برای نوع بشر بسیار دشوار بوده است، اما زنان دشواری مضاعفی را در این راه سپری کردند. راه ورود زنان به فضا راهی ناهموار بود که با موفقیت سپری شد و زنان نه‌تنها توانستند توانایی‌های جسمانی و فیزیکی خود را ثابت کنند که توانستند نگاه موجود در آن دوران به زنان را تغییر دهند تا مجوز سفر به فضا را بگیرند.

امسال چهل و پنجمین سالگرد پرواز والنتینا ترشکوا، نخستین فضانورد زن جهان و بیست و پنجمین سالگرد پرواز سالی راید، نخستین فضانورد زن آمریکایی به مدار زمین است. در این مدت حدود 40 فضانورد زن به مدار زمین رفته‌اند و برخی از آنها مدتی طولانی را در فضا سپری کرده و تا به دست آوردن سمت فرماندهی ایستگاه بین‌المللی فضایی نیز پیش رفته‌اند، اما همان‌طور که انسان تازه در آغاز عصر رازهای فضایی است، زنان نیز در ابتدای راه دشوار فتح فضا هستند.


? کریستا مک اولیف؛ اولین زنی که در فضا کشته شد

    نظر
کریستا مک اولیف اولین زن معلمی بود که به فضا رفت. او برای برنامه فضایی ناسا «معلم در فضا» از میان ??هزار داوطلب انتخاب شد و هنگام انجام ماموریت در جریان حادثه شاتل فضایی «چلنجر» کشته شد. مک اولیف در سال ???? در بوستون ماساچوست متولد شد. پس از اتمام کالج در مدرسه‌ای شروع به تدریس کرد. او از جوانی تحت تاثیر ماموریت فضایی آپولو و قدم گذاشتن انسان به ماه بود. او در فرم ثبت‌نام در برنامه فضایی ناسا نوشت: «من تولد عصر فضا را دیده‌ام و دوست دارم در آن شرکت کنم!» او در سن ?? سالگی با استیون جی.مک‌اولیف ازدواج کرد و صاحب دو فرزند به نام‌های اسکات و کارولین شد. هنگامی که در حادثه کشته شد، فرزندانش ? و ? ساله بودند. او در سال ???? برای برنامه ناسا انتخاب شد و به مدت یک‌سال آموزش دید. پس از انتخاب، مصاحبه‌های بیشماری با تلویزیون از جمله مجری‌های معروف تلویزیون مثل لری کینگ، دیوید لترمن و رجیس فیلبین انجام داد. او برخورد خوبی با رسانه‌ها داشت و در نتیجه پروژه «معلم در فضا» مورد توجه عموم قرار گرفت. به همین دلیل هم بود که حضور مک اولیف در حادثه شاتل فضایی تاثیر عمیقی بر مردم آمریکا گذاشت. او در بیست و هشتم ژانویه ???? به فضا رفت، ولی شاتل در جریان حرکت دچار نقص شده، منفجر شد. مک اولیف پس از مرگش افتخارات و جوایز فراوانی کسب کرد و مرکز تحقیقات کنکورد و مرکز آموزش فضایی یوتا را به یاد او کریستا مک‌اولیف نام نهادند. به علاوه یک ستاره دنباله‌دار، کوهی در ماه و ?? مدرسه را به نام او نامگذاری کردند. سال ???? فیلم تلویزیونی «چلنجر» در مورد او ساخته شد. نمایش «غلبه بر جاذبه» نیز نوشته «جین اندرسن» داستان زندگی دختر ? ساله کریستا مک اولیف را بازگو می‌کند که مجبور است واقعه مرگ مادرش را تحمل کند. این نمایش برنده جایزه «امی» شده است.


? سالی راید: جوانترین فضانورد

    نظر
سالی راید فضانورد آمریکایی در سال ???? و بیست سال پس از والنتینا ترشکوا به فضا رفت و اولین زن آمریکایی است که به فضا پرواز کرد. در آن زمان راید جوان‌ترین فضانوردی بود که به ماموریت فضایی فرستاده شد.سالی راید در سال ???? در لس‌آنجلس به دنیا آمد. ابتدا در کالج سوراثمور ثبت‌نام کرد ولی بعد به دانشگاه استنفورد رفت و در رشته فیزیک فارغ‌التحصیل شد. راید یکی از هشت‌هزار نفری بود که به آگهی ناسا (سازمان فضایی آمریکا) برای داوطلب برنامه فضایی پاسخ دادند. او در سال ???? وارد ناسا شد. در هنگام گذراندن دوره آموزشی برقرارکننده ارتباط کپسول دومین و سومین پرواز شاتل فضایی بود و در ساخت بازوی روبات شاتل نقش فعالی داشت. او در تاریخ هجدهم ژوئن ???? در شاتل فضایی «چنلجر» به فضا فرستاده شد و علاوه بر اولین فضانورد زن آمریکایی، اولین کسی بود که در فضا از بازوی روباتیک استفاده کرد و بازو را برای نگهداری ماهواره مورد استفاده قرار داد. راید یک سال بعد دوباره به فضا فرستاده شد. او تا به حال حدود ?? روز و ? ساعت در فضا بوده است. در جریان حادثه شاتل فضایی رئیس کمیسیون تحقیقات حادثه شد و کمیته تحقیقی را راهنمایی کرد. سپس اولین گزارش برنامه‌ریزی استراتژیک ناسا تحت عنوان «رهبری و آینده آمریکا در فضا» را نوشت. راید موسس «اداره جست‌وجوی ناسا» است. او در سال ???? ناسا را ترک کرد و به تدریس در دانشگاه استنفورد پرداخت.
دو سال بعد کرسی دانشگاه سن‌دیه‌گوی کالیفرنیا را به دست آورد و رئیس انستیتوی فضایی کالیفرنیا شد. سال
???? دعوت شد تا به بورد تحقیقاتی حادثه شاتل فضایی کلمبیا بپیوندد. او در حال حاضر رئیس «موسسه علمی سالی راید» سازمانی که در سال ???? تاسیس کرد، است. این موسسه برنامه‌ها و کتاب‌های فضایی سرگرم‌کننده برای دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی با تمرکز بر دختران تولید می‌کند. راید تا به حال چندین کتاب نوشته و در نوشتن چندین اثر با دیگران همکاری داشته است. مخاطب اصلی کتاب‌های او کودکان هستند. راید تا به حال افتخارات و جوایز بسیاری کسب کرده است، از جمله «جایزه جفرسون» برای خدمات عمومی، «جایزه ون براون»، «عقاب لیند برگ»، «جایزه تئودور روزولت»
NCAA و «مدال ملی پرواز فضایی». او تنها کسی است که در کمیته تحقیقاتی هر دو حادثه فضایی حضور داشته. در حال حاضر دو مدرسه ابتدایی در آمریکا به افتخار او، سالی راید نامگذاری شده‌اند.


والنتینا ترشکووا

    نظر

در ساعت 30 : 12 روز 16 ژوئن 1963، "مرغ نوروزی"، گزارش داد: «افق را میبینم. یک نوار زیبا به رنگ آبی روشن. این زمین است. چه زیباست! همه چیز خوب پیش میرود.». "مرغ نوروزی"، اسم رمز والنتینا ترشکووا، اولین زنی بود که به مدت سه روز در فضا بود و 48 بار دور مدار زمین گشت. این، در آن هنگام، بیش از مجموع زمان پرواز تمام فضانوردان مرکوری آمریکا در مدار زمین بود.

والنتینا ترشکووا در 6 مارس 1937، در یک خانواده دهقانی در منطقه یاروسلاو اتحاد جماهیر شوروی سابق به دنیا آمد. در سن 18 سالگی، کمی بعد از آغاز کار در یک کارخانه نساجی، به کلوب چتربازان آماتور پیوست. اولین پرش خود را در 22 سالگی انجام داد.
اوایل سال 1961 برنامه فضایی شوروی در نظر داشت زنان را به فضا بفرستد. شرایط دادن تقاضا چنین بود: چترباز باشند، 170 سانتیمتر قد، کمتر از 70 کیلوگرم وزن، و زیر 30 سال. در سال 1962، از میان 400 زن متقاضی، 5 نفر انتخاب شدند، که والنتینای 24 ساله یکی از آنان بود.
ادامه مطلب...

شعر

    نظر

 

امروز،این اسیر،

انسان رنج دیده و محکوم قرن ها ،

از زرف این غبار،

تا اوج اسمان خدا پر گشوده است!

انگشت بر دریچه خورشید سوده است!

تاج از سر فضا و زمان در ربوده است!

تا وا کند به جهان های دیگری

                                                    فریدون مشیری

نخستینها

    نظر
 
نخستین زن فضانورد والنتینا ترشکووا کیهان‌نورد روسی است که در ? مارس ???? میلادی با فضاپیمای وستک‌ ‌? به فضا رفت.
نخستین فضانورد زن که اقدام به راهپیمایی فضایی کرد، اسوتلانا ساویتسکایا کیهان‌نورد روسی است که در ?? ژوییه ???? پس از خروج از ایستگاه فضایی سالیوت ? به مدت ? ساعت و ?? دقیقه در مدار زمین به راهپیمایی پرداخت. وی همچنین دومین فضانورد زن جهان است.
نخستین فضانورد و گردشگر فضایی ایرانی نیز یک زن بود. انوشه انصاری، که با پرداخت حدود ?? میلیون دلار با فضاپیمای روسی سایوز تی‌ام‌ای ? در ?? سپتامبر ???? به مدار زمین رفت، اقامت ?? روزه خود را در ایستگاه فضایی بین‌المللی آغاز نمود. انوشه انصاری ترجیح می‌دهد در مورد خود از عنوان «فضانورد همراه» بجای واژه «توریست فضایی» استفاده کند.